Meta krijgt hoogste privacy-boete ooit 

Auteur: Sander van Oostrom

In dit artikel bespreekt VIA-jurist Sander van Oostrom de boete die Meta heeft gekregen voor de doorgifte van persoonsgegevens naar de VS.

 

Meta heeft een forse boete (1,2 miljard euro) gekregen van de Ierse Data Protection Commission (DPC) doordat het onrechtmatig intern persoonsgegevens doorgeeft van Meta Ireland naar haar kantoor in de Verenigde Staten (VS). 

Voor de doorgifte van persoonsgegevens naar landen buiten de Europese Economische Ruimte (EER) gelden aparte regels. Ook als dit, zoals bij Meta, binnen een concern plaatsvindt. De hoofdregel is dat een organisatie persoonsgegevens alleen mag doorgeven naar landen buiten de EER met een passend beschermingsniveau. Dit betekent concreet dat doorgifte alleen is toegestaan als:

er een adequaatheidsbesluit is genomen; de partijen die persoonsgegevens door willen geven passende waarborgen hebben getroffen, door bijvoorbeeld Standard Contractual Clauses (SCC’s) te sluiten;  sprake is van een van de uitzonderingen genoemd in artikel 49 AVG (is maar in hele specifieke gevallen van toepassing en wordt daarom hier niet verder op ingegaan).

Adequaatheidsbesluit

Een adequaatheidsbesluit is een besluit genomen door de Europese Commissie waarin het bepaalt dat een land of regio een passend beschermingsniveau heeft. Dit betekent dat het veilig is om persoonsgegevens te delen met organisaties gevestigd in het/de betreffende land of regio.

In 2020 heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie het adequaatheidsbesluit tussen de EU en VS (beter bekend als het ‘Privacy Shield’) ongeldig verklaard. Het Hof stelt dat het Privacy Shield onvoldoende bescherming garandeert omdat, op grond van de Amerikaanse wetgeving, de inlichtingen- en veiligheidsdiensten daar vergaande rechten hebben om gegevens van (Europese) burgers in te zien en te gebruiken. Dit betekent dat in de VS geen passend niveau van gegevensbescherming wordt geboden en dat Meta geen beroep meer kan doen op deze uitzondering voor de uitwisseling van persoonsgegevens tussen haar kantoren in Ierland en de VS.

Passende waarborgen

Meta heeft het wegvallen van het Privacy Shield geprobeerd op te lossen door SCC’s af te sluiten tussen Meta Ireland en Meta Inc. (in de VS). SCC’s zijn bepalingen die een minimaal beschermingsniveau zouden moeten vastleggen tussen de uitwisselende partijen. Een contract tussen twee private partijen kan echter niet de bevoegdheid van een overheid beperken. Aangezien dat exact het probleem is in de VS bieden de SCC’s geen uitkomst, is nu bepaald door de DPC. De DPC stelt dat de SCC’s niet voorkomen dat de overheid van de VS gebruik maakt van de (te ruime) bevoegdheid om gegevens van Europese burgers te onderscheppen. Hierdoor blijft de doorgifte van persoonsgegevens onrechtmatig.

Boete

De DPC heeft Meta daarom een boete van 1,2 miljard euro gegeven. De recordboete is niet de enige maatregel die de DPC oplegt aan Meta. Ook moet het techbedrijf binnen vijf maanden stoppen Europese persoonsgegevens naar servers in de VS te sturen, en de persoonsgegevens die nog overzee zijn opgeslagen in Europa onderbrengen.

Reactie Meta

Meta zegt in een reactie dat het in beroep gaat tegen het besluit. Volgens Meta zijn duizenden bedrijven en organisaties afhankelijk van gegevensoverdracht tussen de EU en de VS. Meta verwijst in haar reactie daarnaast meermaals naar het feit dat er momenteel wordt gewerkt aan een wettelijk kader om persoonsgegevens tussen de EU en de VS legaal uit te wisselen (Privacy Shield 2.0). Het redeneert dat dat akkoord er op korte termijn zal komen en dat een bedrijf daar nu voor veroordelen met een hoge boete ongerechtvaardigd is en een gevaarlijk precedent schept voor de talloze andere bedrijven die gegevens tussen de EU en de VS overdragen.

 

Gerelateerde artikelen

Autoriteit Persoonsgegevens gaat strenger toezicht houden

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft met een brief aan de VIA aangekondigd in 2024 strenger toezicht te houden. Eerder al uitte het kabinet haar zorgen over het gebruik van cookies en online tracking, waardoor een extra budget van 500.000 euro per jaar aan de AP werd toegewezen voor het toezicht hierop. Dit extra budget zal de AP gebruiken om vaker te controleren of organisaties op de juiste manier toestemming vragen voor het plaatsen van onder andere tracking cookies. De AP heeft vuistregels op haar website gepubliceerd met uitleg hoe organisaties hun cookiebanner moeten inrichten en toestemming voor het plaatsen van tracking cookies gevraagd moet worden. De AP heeft deze brief naar de VIA gestuurd met het verzoek om de inhoud ervan onder de aandacht te brengen bij onze leden. Het is van belang dat jij, als lid van de VIA, hiervan op de hoogte bent. Zodat er nu de mogelijkheid is om eventuele aanpassingen uit te voeren. – Saskia Baneke-Delfgaauw, VIA-directeur Lees hieronder de brief van het AP. Via deze mail houden we onze leden op de hoogte van belangrijke juridische ontwikkelingen. Als contactpersoon van jouw organisatie vragen we je om deze e-mail door te sturen naar degenen binnen de organisatie voor wie deze updates van belang zijn. Alvast bedankt! Mochten er vragen zijn of hebben jullie hulp nodig, neem dan contact op met Saskia Baneke, [email protected] of Guido Grevink [email protected] Relevante links:Autoriteit Persoonsgegevens publiceert richtlijnen voor het opstellen van een correcte cookiebannerHeldere en misleidende cookiebanners | Autoriteit PersoonsgegevensLegal Digital Advertising Checklist VERSTERKT TOEZICHT OP TRACKING TECHNOLOGIEËN EN NORMUITLEG RONDOM COOKIES De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat vanaf dit jaar vaker controleren of websites op de juiste manier toestemming vragen voor het vragen van (tracking) cookies en andere volgsoftware. In de praktijk komt het namelijk regelmatig voor dat er misleidende cookiebanners worden gebruikt, waardoor de toestemming voor de verwerking van persoonsgegevens niet juist wordt verkregen. De AP wijst u middels deze brief graag op de normuitleg die de AP hier recent over heeft uitgebracht. Cookies en de AVGBij het gebruik van tracking cookies of vergelijkbare technieken kan ervan uit worden gegaan dat er persoonsgegevens worden verwerkt. Dit geldt ook voor sommige functionele en beperkte analytische cookies. Aangezien het gaat om een verwerking van persoonsgegevens moet er ook worden voldaan aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Belang van een heldere cookiebannerDoor middel van tracking technologieën kunnen organisaties meekijken met het internetgedrag van hun websitebezoekers. Echter, dit is alleen toegestaan als websitebezoekers daar expliciet mee akkoord gaan. Zij moeten ook de optie hebben om cookies te weigeren, zonder nadelige gevolgen. Door het inzetten van een heldere cookiebanner kunnen websitebezoekers een weloverwogen keuze maken om wel of geen toestemming te geven. AP normuitlegNaast het versterkte toezicht brengt de AP ook normuitleg uit, zodat organisaties aan de hand van praktische regels kunnen voldoen aan de wettelijke vereisten met betrekking tot (tracking) cookies en andere technologieën. Inmiddels heeft de AP twee uitgebracht: normuitleg voor het maken van een heldere cookiebanner en normuitleg voor het intrekken van toestemming bij cookies. Voor verdere uitleg en voorbeelden verwijzen we u graag naar onze website. De volgende vuistregels helpen bij het opstellen van een correcte cookiebanner: Geef informatie over het doel; Zet vinkjes niet automatisch aan; Gebruik duidelijke tekst; Zet verschillende keuzes op één laag; Verberg bepaalde keuzes niet; Laat iemand niet extra klikken; Gebruik geen onopvallende link in de tekst; Wees helder over het intrekken van toestemming; Verwar toestemming niet met gerechtvaardigd belang. De volgende regels verduidelijken waaraan voldaan moet worden bij intrekken van toestemming bij cookies: Toestemming intrekken moet op ieder moment kunnen; Toestemming intrekken moet net zo gemakkelijk zijn als het aangeven; Toestemming intrekken mag geen nadelige gevolgen hebben voor uw websitebezoekers; Geef informatie over hoe websitebezoekers toestemming kunnen intrekken vóórdat zij toestemming geven; Zorg voor een vindbare plek voor het intrekken van toestemming; Gaat het (ook) om toestemming voor het verwerken van persoonsgegevens door derde partijen? Dan moet u deze derde partijen ook laten weten dat iemand de toestemming heeft ingetrokken.

Lees verder

Whitepaper Data-Cleanrooms: Wat zijn het en hoe zet je ze effectief in?

Het landschap van digitale marketing is flink veranderd. Firefox en Safari ondersteunen geen cookies van derden meer, Chrome is ze aan het uitfaseren en de ePrivacy Richtlijn en GDPR vereisen dat uitgevers en adverteerders toestemming van consumenten krijgen om hun data te verzamelen en te gebruiken. En dat zorgt voor de nodige uitdagingen op het gebied van data en privacy. Gelukkig bieden data-cleanrooms een oplossing. Cleanrooms maken het voor bedrijven mogelijk om samen te werken en data te analyseren met behoud van privacy en naleving van regelgeving. Ze zijn vooral nuttig in situaties waarin meerdere partijen de collectieve kracht van hun gegevens willen benutten zonder de individuele privacy of gegevensbeveiliging in gevaar te brengen. Klantgegevens worden zorgvuldig geanonimiseerd en ontdaan van alle persoonlijke of identificeerbare informatie. Deze gegevens kunnen vervolgens worden geanalyseerd en gebruikt om nieuwe inzichten te krijgen over gebruikers op een geaggregeerd niveau. Dit whitepaper geeft marketeers die nog geen of weinig ervaring hebben met data-cleanrooms inzicht in alle mogelijkheden. Van het definiëren van doelstellingen tot juridische zaken, uploaden van data en verbinding met andere bronnen tot het uitvoeren van data-analyses. De theorie wordt aangevuld met cases uit de Nederlandse reclame-industrie en aanbevelingen die betrekking hebben op de beperkingen en kosten van data-cleanrooms. Bijdragen van: Birgit Boing, Emmelijn Hermens, Weiwei Liu-Schröder, Bastiaan Spaans, Bernard de Vreede, Mark Wilmont.

Lees verder

Legal Digital Advertising Checklist

In een tijdperk waarin digitale interactie en online aanwezigheid de norm zijn geworden, is het verzamelen van persoonsgegevens een integraal onderdeel geworden van het online ecosysteem. Dit gebeurt door middel van (tracking-)cookies en diverse andere vergelijkbare tracking-technieken. Het tonen van gepersonaliseerde advertenties is een essentieel onderdeel geworden van de digital advertising wereld. Deze vorm van adverteren maakt niet alleen gratis toegang tot websites mogelijk, maar biedt betrokkenen ook een op maat gemaakte ervaring. Het is van cruciaal belang dat deze vorm van adverteren plaatsvindt in overeenstemming met wet- en regelgeving. Deze checklist biedt een overzicht van de belangrijkste juridische aspecten waar bedrijven rekening mee moeten houden bij het plaatsen van advertenties online. Door deze checklist te volgen, kan worden nagegaan of online advertentiegebruik zowel juridisch correct als professioneel verantwoord is. Let op: deze checklist is ontwikkeld als hulpmiddel voor bedrijven om te streven naar naleving van het wettelijk en regelgevend kader binnen de advertentiebranche. Het gebruik van deze checklist impliceert echter geen garantie dat volledige naleving wordt bereikt. Het wordt altijd aangeraden een juridisch professional te raadplegen om te waarborgen dat alle relevante wetten en regels worden nageleefd en correct worden geïnterpreteerd.

Lees verder