Auteur: Sander van Oostrom
De Europese Commissie heeft onlangs de eerste groep ‘poortwachters’ aangewezen die onder de Digital Markets Act (DMA) vallen. In dit artikel bespreekt VIA-jurist Sander van Oostrom de strenge regels, om de concurrentie op de digitale markt te bevorderen door eerlijke(re) kansen te bieden aan concurrerende bedrijven.
De Europese Commissie heeft onlangs de eerste groep ‘poortwachters’ aangewezen die onder de Digital Markets Act (DMA) vallen. Dit zijn techbedrijven die door hun omvang een sleutelpositie innemen, doordat ze de toegang tot de markt kunnen beïnvloeden. Hierdoor zijn kleinere bedrijven van de poortwachters afhankelijk en kunnen consumenten de diensten amper omzeilen. Deze poortwachters moeten zich gaan houden aan strenge regels, om de concurrentie op de digitale markt te bevorderen door eerlijke(re) kansen te bieden aan concurrerende bedrijven.
De Europese Commissie heeft zes bedrijven aangemerkt als poortwachters onder de DMA, namelijk Alphabet (Google), Amazon, Apple, Bytedance (TikTok), Meta en Microsoft. Deze zes poortwachters zijn vervolgens weer verantwoordelijk voor zogenoemde ‘kernplatformdiensten’. Onder de zes bedrijven zijn in totaal 22 kernplatformdiensten aangewezen. Dergelijke diensten zijn volgens de DMA cruciale toegangspunten tussen bedrijven en consumenten.
Bron: Europese Commissie
De eerste zes poortwachters zijn nu aangewezen en weten dat zij met hun kernplatformdiensten moeten gaan voldoen aan verschillende eisen van de DMA. Poortwachters mogen hun eigen diensten niet langer bevoordelen op hun platforms, wat betekent dat ze gelijke kansen moeten bieden aan concurrerende bedrijven. Voorbeelden hiervan zijn dat besturingssystemen alternatieve appwinkels moeten toestaan en ontwikkelaars de vrijheid geven om alternatieve betaalmethoden aan te bieden. Bijvoorbeeld Apple mag nu niet langer exclusief de App Store op iPhones aanbieden en gebruikers verplichten om via Apple Pay te betalen. Daarnaast moeten besturingssystemen gebruikers de mogelijkheid geven om voorgeïnstalleerde apps te verwijderen en standaardinstellingen aan te passen, zodat gebruikers volledige vrijheid hebben in de keuze van apps en diensten die ze willen gebruiken.Verder moeten berichtendiensten interoperabel worden met concurrenten. Dit betekent concreet dat bijvoorbeeld een Whatsapp-gebruiker moet kunnen communiceren met een gebruiker van een andere berichtendienst, zoals Signal (mocht Signal dit willen).
Poortwachters hebben een half jaar de tijd om aan de DMA-regels te voldoen, met een deadline van 6 maart 2024. Overtreders riskeren boetes tot tien procent van hun wereldwijde jaaromzet, die kunnen oplopen tot twintig procent bij herhaalde overtredingen. Parallel aan de aanwijzing van poortwachters heeft de Commissie onderzoeken geopend om te beoordelen of sommige andere bedrijven ook als ‘kernplatformdienst’ moeten worden aangemerkt. Mogelijk worden de bedrijven die onder de DMA vallen dus nog uitgebreid.
